منجی بحران تغییر اقلیم:

CCUS مخفف Carbon Capture, Utilization, and Storage است و به فناوری‌هایی گفته می‌شود که به منظور کاهش آلاینده‌های کربنی در هوا، از جمله گازهای گلخانه‌ای، به‌کار می‌روند. این فناوری‌ها شامل جذب و ذخیره‌سازی کربن، استفاده از کربن به‌عنوان مواد اولیه برای صنایع دیگر، و تجدید کربن به‌عنوان سوخت و ساخت محصولات شیمیایی است.

جهان در نقطه عطفی قرار دارد و تصمیماتی که امروز می گیریم، نسل های بعد از ما اثرات آنها را احساس خواهند کرد.ما با هم تاثیری مهم خواهیم گذاشت تا به سمت آینده ای پایدار حرکت کنیم.
اگرچه نیروگاه های تولید برق با سوخت زغال سنگ، بیشترین سهم در انتشار کربن را دارند، ولی در کشورهای اروپایی و آمریکا در حال تعطیل شدن هستند، با این وجود، این نیروگاه ها در کشورهای در حال توسعه رو به رشد هستند و تخمین زده می شود که تا دهه ها مشغول به کار باشند.

بنابراین کاهش انتشار کربن ناشی از سوزاندن سوخت های فسیلی موجود با تکنولوژی CCUS، برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی ضروری خواهد بود. این سیستم های پیشرفته در آینده با کمک یک اقتصاد چرخشی می توانند جذاب تر نیز شوند؛ در این صورت کربن جذب شده می تواند برای کاربرد های دیگر، از جمله تولید بتن یا پلاستیک، دوباره به فروش رسد و یا بازیافت شود.

طبق محاسبات شورای بین المللی تغییرات آب و هوایی (IPCC)، که از زبده ترین دانشمندان و متخصصین در زمینه آب و هوا، انرژی و محیط زیست هستند، گفته شده که تکنولوژی CCUS هزینه جلوگیری از گرمایش زمین را به مقدار ۲ درجه سیلسیوس به نصف کاهش خواهد داد.

علاوه بر این، پیش بینی آژانس بین المللی انرژی (IEA) حاکی از آن است که جلوگیری از افزایش گرمایش جهانی بدون استفاده از CCUS غیرممکن خواهد بود و تا سال ۲۰۵۰، این فناوری به تنهایی ۱۵% از سهم کل کربن منتشر یافته در دنیا را کاهش خواهد داد. اگرچه برای نجات کره زمین و حفظ حیات بشر استفاده از انرژی تجدیدپذیر شرط لازم است اما کافی نیست و بدون دستیابی و استفاده گسترده از تکنولوژی کربن زدایی CCUS این امر امکان پذیر نخواهد بود.

فناوری CCUS

این فناوری می تواند غلظت بالای CO2 منتشر شده از فعالیت های صنعتی را جذب کند تا در مرحله بعد، از آن استفاده موثری شود. در نتیجه، این تکنولوژی نقش کلیدی در کربن زدایی و رسیدگی به چالش تغییرات آب و هوایی جهانی دارد.

کربن زدایی یا کربن گیری از طریق CCUS به سه روش اصلی صورت می گیرد:
۱- استفاده در نیروگاه های تولید برق موجود که از سوخت فسیلی استفاده می کنند.
۲- استفاده در صنایع سنگینی که نمی توانند از منابع انرژی تجدید پذیر بهره ببرند.
۳- حذف مستقیم کربن از هوا.

-نمودار زیر هزینه های بازیابی CO2 را در ایالات متحده، چین و ژاپن نشان می دهد. همانگونه که در نمودار نشان داده شده است، هزینه های بازیابی در دی اکسید کربن در حال حاضر در کشورهای پیشرو در این زمینه بالا است، اما پیش بینی می شود تا سال ۲۰۵۰ با گسترش علوم و تکنولوژی این هزینه به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت.

کلیه نیروگاه هایی که از زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی به عنوان منبع انرژی خود استفاده می کنند، می توانند با استفاده از CCUS انتشار کربن دی اکسید خود را متوقف سازند. حتی خوش بینانه ترین پیش بینی ها برای کابرد گسترده انرژی پاک، نشان می دهد که سوخت های فسیلی به زودی ناپدید نخواهند شد.
ذخیره سازی گاز CO2 می تواند به عنوان امکان بالقوه ای در جهت کمک به کاهش گازهای گلخانه ای، مورد بررسی قرار گیرد.

تکنولوژی CCUS قابلیت جذب ۱۰۰% کربن منتشر شده از سوختن سوخت های فسیلی مورد استفاده در تولید برق و صنایع دیگر مثل سیمان را دارد و حتی می توان از آن در صنایعی که امکان استفاده از منابع انرژی تجدید پذیر در آنها وجود ندارد بهره برد تا از انتشار مستقیم کربن به جو زمین جلوگیری کرد.

با وجود این که CCUS در گذشته به دلیل گران بودن و عدم اثبات کارایی آن، در پروژه های ساخت و توسعه در کشورهای اروپایی و آمریکا با مخالفت مواجه شده بود، اما امروزه با پیشرفت های اخیر در کارایی و کاهش هزینه ها، این فناوری را بسیار موثرتر و با بازدهی بیشتری نسبت به قبل امکان پذیر ساخته است.
به همین دلیل سرمایه گذاری بیشتر در این بخش، به منظور گستردگی این فناوری در سرتا سر دنیا، امری بسیار ضروری تلقی می شود.

فرایند CCUS

۱- اسیر کردن گاز کربن دی اکسید با استفاده از قدرت فولاد، سیارات سیمانی

۲- نقل و انتقال این گازها از طریق خطوط لوله یا کشتی ها

۳- ذخیره سازی در دریاها و یا راه های زیرزمینی

۴- بهره برداری در معدن، صنایع زیستی، معدنی و شیمیایی حال برای انجام این امر نکاتی را باید مد نظر قرار داد که شامل:

۱-تاثیری که تکنولوژی جذب و ذخیره سازی گاز CO2 ، بر روی توسعه و پیشرفت می گذارد.

۲-مدیریت ریسک جهت ترسیم و تضمین امنیت و ایمنی ذخیره سازی زیر زمینی گاز با استفاده از تجربیات گذشته.

۳-ادراک و آگاهی عمومی.

۴-سیاست گذاری صحیح و ایجاد یک چارچوب نظم دهنده به منظور شناسایی فرصت ها و موانع پیش رو در اجرای عملیات جذب.

۵-اتخاذ استراتژی مناسب جهت توسعه طرح جذب و ذخیره سازی گاز CO2 از طریق کاهش ریسک و هزینه ها.

۶-تلاش برای توسعه و پیشبرد CCSو به کار گیری تکنولوژی های نوین به منظور جذب و ذخیره سازی گاز CO2 در سازند های زیرزمینی، پیشنهادی معقول و قابل توجه در جهت کاهش انتشار گاز CO2 می باشد.

در کل این روش می‌تواند به عنوان یکی از راهکارهای مهم برای کاهش گازهای گلخانه‌ای در جو و بهبود کیفیت هوای محیط زیست باشد؛ و به عنوان یکی از راه های مبارزه با تغییر اقلیم بیان شود.

منبع:
https://www.meti.go.jp/english/policy/energy_environment/global_
warming/roadmap/innovation/ccus.html