همان‌طوری که در مقاله “سازندگان آمریکایی هواپیما: بوئینگ و مک دانل داگلاس” اشاره شد، شرکت‌های بسیار زیادی پا به عرصه تولید هواپیمای مسافربری گذاشته‌اند. دومین شرکت معروف سازنده هواپیما در جهان، کمپانی ایرباس اروپایی می‌باشد. در این مقاله با این شرکت و سایر سازندگان اروپایی هواپیمای مسافربری آشنا خواهیم شد. همراه ما باشید.
۱-کمپانی ایرباس
- بزرگترین شرکت سازنده هواپیما و رقیب اصلی کمپانی بوئینگ
- شرکت چند ملیتی شامل کشورهای فرانسه، آلمان، اسپانیا و…
- دارای حدود ۱۳۰هزار کارمند از سرتاسر جهان
تایپ‌های کمپانی ایرباس عبارتند از:
-
A300
-
A310
-
A320
-
A330
-
A340
-
A350
-
A380
-
A220(رجوع شود به مقاله “سازندگان هواپیما در قاره آمریکا(۲): امبرائر و بمباردیر”)
نکته: کمپانی ایرباس، از شرکت‌های مطرح در صنعت هواپیمایی ایران می‌باشد بطوری‌که در حال حاضر حدود یک سوم ناوگان فعال هوایی ایران را تایپ‌های این شرکت تشکیل می‌دهند. همچنین طبق اسناد موجود در برجام، “قرارداد خرید ۱۰۰ فروند هواپیما” شامل ۴۶ فروند ایرباس ۳۲۰، ۳۸ فروند ایرباس ۳۳۰ و ۱۶ فروند ایرباس ۳۵۰ با کمپانی ایرباس به امضا رسیده است که از این تعداد تنها دو فروند A330 و یک فروند A321 (از خانواده تایپ A320) وارد کشور شده است. هر سه این سه فروند هواپیما، تحت مالکیت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران “هما” در حال فعالیت می‌باشند.
از تمامی تایپ‌های این شرکت، ۴ تایپ A350 ،A330 ،A320 و A220 در خط تولید حاضر می‌باشند. هواپیمای A380 که لقب “پهن پیکرترین هواپیمای مسافربری دوطبقه جهان” را به خود اختصاص داده بود، به علت شیوع کرونا ویروس و کاهش شدید سفارش‌های ایرلاین‌های جهان و همچنین هزینه‌های بسیار هنگفت تولید این هواپیما، در دسامبر۲۰۲۱ برای همیشه از خط تولید این شرکت خارج شد.
۲-شرکت بریتیش آئرواسپیس (BAe Systems)
- شرکت فعال در حوزه ساخت و طراحی هواپیماهای مسافربری کوتاه برد(Short Range) تحت مالکیت بریتانیا
- دارای حدود ۹۰هزار کارمند از ۴۰کشور جهان
این شرکت، از شرکت‌های فعال در هر دو حوزه نظامی و غیرنظامی می‌باشد. بطورکلی پروژه های هوافضای بریتانیا به این شرکت سپرده شده است.
تایپ‌های این شرکت عبارتند از:
-
BRITISH AEROSPACE BAe-146-100/Avro RJ70
-
BRITISH AEROSPACE BAe-146-200/Avro RJ85
-
BRITISH AEROSPACE BAe-146-300/Avro RJ100
۳- کمپانی فوکر (Fokker)
- یکی از قدیمی‌ترین شرکت‌های سازنده هواپیمای مسافربری در جهان
- فعالیت تحت مالکیت کشور هلند(کشور مبدأ آلمان)
شاید بتوان گفت که شرکت فوکر، یکی از رقبای مک دانل داگلاس باشد. هرکدام از تایپ‌های این شرکت، در بازه زمانی تولیدشان، از محبوبیت زیادی در ایرلاین‌ها و حتی صنایع نظامی کشورها برخوردار بودند و کماکان نیز هستند. این شرکت، پس از همکاری‌های ناموفقی با شرکت هایی چون مک دانل داگلاس، بریتیش ائرواسپیس، شرکت آلمانیDASA و بمباردیر، در نهایت در سال ۱۹۹۶ ورشکسته شد.
تایپ‌های این شرکت به ترتیب عبارتند از:
-
F27
-
F50
-
F60
-
F28
-
F100
-
F70
نکته: در حال حاضر، هیچکدام از این تایپ‌ها تولید نمی‌شوند اما کشورهای محدودی از جمله ایران، همچنان از تایپ‌های شرکت فوکر در پروازهای نظامی و مسافربری خود استفاده می‌کنند.
۴- شرکت ای تی آر (ATR)
- از شرکت‌های فعال در حوزه طراحی و ساخت هواپیمای مسافربریِ توربوپراپ و منطقه‌ای
- فعالیت تحت مالکیت کشور ایتالیا
- دارای بیش از ۱۳۰۰ کارمند بر طبق آمار سال ۲۰۱۷
این شرکت دست به تولید تنها دو تایپ ATR42 و ATR72 زده است. ATR72-600 جدیدترین و پیشرفته‌ترین ه.اپیمای تولیدشده توسط این شرکت می‌باشد.
نکته: طبق اسناد موجود، شرکت ایران ایر، قرارداد خرید ۴۰ فروند هواپیمای ATR72-600 را با این شرکت به امضا رسانده است. از این تعداد، تنها ۱۳ فروند وارد کشور شده است. مسئولین سازمان هواپیمایی کشوری و ایران‌ایر بر این باورند که این هواپیما مناسب اقلیم ایران نمی‌باشد و به همین دلیل از ۱۳ فروند هواپیمای وارد شده، تا خرداد ۱۴۰۲، تنها یک فروند آنها فعال بوده و مابقی زمین گیر هستند.
۵- کمپانی آنتونوف (Antonov)
- شرکت اروپای شرقی واقع در کشور اوکراین
- شرکت آنتونوف در سال ۱۹۵۱ در جمهوری اوکراینِ اتحادیه جماهیر شوروی تأسیس گردید و پس از فروپاشی شوروی، به کشور اوکراین، واگذار شد.
- از معروف‌ترین هواپیماهای این کمپانی می‌توان به تنها هواپیمای ترابری آنوتونوف ۲۲۵ اشاره کرد. آنتونوف ۲۲۵، بزرگترین هواپیمای ساخته شده در جهان است که از همین نظر مورد استقبال بسیاری از علاقمندان هوانوردی قرار گرفته است. متاسفانه در خلال جنگ روسیه و اوکراین، تنها آنتونوف ۲۲۵ تولید شده با نام “MRIYA” برای همیشه از بین رفت.
تایپ‌های مسافربری این شرکت عبارتند از:
-
AN14
-
AN24
-
AN28
-
AN74
-
AN140
-
AN148
-
AN180
-
AN218
۶-شرکت داسالت (Dassault)
- یک شرکت فعال در حوزه ساخت هواپیماهای تجاری و کوتاه برد تحت مالکیت کشور فرانسه
- فعال در هر دو حوزه نظامی و غیرنظامی
کمپانی داسالت نیز از جمله شرکت‌های مشهور حوزه ساخت هواپیمای مسافربری کوتاه برد و تجاری/شخصی در اروپا می‌باشد.
تایپ‌های این شرکت عبارتند از:
-
(Falcon20/200(1963-1988
-
Falcon10/100(1970-1989)
-
Falcon30/40(1973-1975)
-
Falcon50(1976-2008)
-
Dassault Falcon 900(1984-Current)
-
Dassault Falcon 2000(1993-Current)
-
Dassault Falcon 7X(2005-Current)
-
Dassault Falcon 8X(2016-Current)
-
Dassault Falcon 5X(2017-2017)
-
Dassault Falcon 6X(2021-Planned)
-
Dassault Falcon 10X(2025-Planned)
نکته: تایپ‌های این شرکت در ایران، بسیار معدود هستند. یکی از بکارگیرندگان تایپ‌های شرکت داسالت، آشیانه دولت جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. همچنین دو فروند هواپیمای فالکن۲۰ فلایت چک در ایران وجود داشت که متاسفانه یک فروند آن در اسفند ۱۳۹۲، در خلیج فارس (حوالی جزیره کیش) سقوط کرد و هواپیمای دیگر برای همیشه بازنشسته شد و به محوطه دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری منتقل گردید.
در این مقاله ۶ شرکت اروپایی سازنده هواپیما را معرفی کردیم و با تاریخچه آنها و تایپ‌های هرکدام آشنا شدیم. از این که ما را در این مقاله همراهی کردید بسیار سپاسگزاریم. جهت آشنایی بیشتر با سازندگان هواپیماهای مسافربری در جهان به مقاله “کمپانی بوئینگ و مک دانل داگلاس را بیشتر بشناسید.” مراجعه نمایید.
