همانطور که در مقاله “کمپانی بوئینگ | تاریخچه و معرفی بوئینگ ۷۰۷، ۷۱۷ و ۷۲۷” اشاره شد، بوئینگ ۷۴۷ چهارمین تایپ طراحی شده توسط این کمپانی است. در این مقاله قصد داریم تا با این تایپ، بیشتر آشنا شویم.
تاریخچه بوئینگ ۷۴۷
شاید تابحال لقب “ملکه آسمان ها” چندین بار به گوش‌تان خورده باشد. این لقب، برای علاقمندان هوانوردی بسیار معروف است. شاید ساخت پرنده‌ای به عظمت بوئینگ ۷۴۷ در باور کسی نمی‌گنجید؛ اما بوئینگ با شاهکار در طراحی بوئینگ ۷۴۷، انقلابی را در عرصه هوانوردی غیرنظامی رقم زد. این غولِ آهنی پرنده که بعدها لقب “ملکه آسمان ها” را به خود گرفت، نظر بسیاری از مردم جهان را به خود جلب کرد و این، آغازی بود بر موفقیت‌های بیش از پیش کمپانی بوئینگ. بوئینگ ۷۴۷ در زمان ساخت خود، بزرگ‌ترین هواپیمای جهان محسوب می‌شد و به همین دلیل به این هواپیما لقب “جامبوجت” را نیز می‌دهند.
بوئینگ پس از ساخت ۷۳۷، طراحی بوئینگ ۷۴۷ را طبق درخواست شرکت هواپیمایی Pan Am (که پس از بکارگیری ۷۰۷، درخواست یک هواپیمای چهارموتوره بزرگ‌تر از ۷۰۷ را داشت تا بتواند هزینه‌های پرواز را کاهش دهد)، آغاز نمود.
مشخصات بوئینگ ۷۴۷
- اولین هواپیمای مسافربری دو راهرو جهان
- هواپیمای نیمه دو طبقه، پهن پیکر و دوربُرد دارای چهار پیشرانه
- نوع پیشرانه‌های بکارگرفته شده در این هواپیما:
Turbofan/ Pratt & Whitney JT9D
Turbofan/ Rolls-Royce RB211
Turbofan/General Electric CF6
Turbofan/Pratt & Whitney PW4000
Turbofan/General Electric GEnx
- اولین پرواز: ۹ فوریه ۱۹۶۹
- معرفی به بازار: ۲۲ ژانویه ۱۹۷۰
- تعداد ساخته شده: ۱۵۷۴ فروند تا سال ۲۰۲۳(توقف خط تولید)¹*
- وضعیت این تایپ در ایران²*: مجموعا حدود ۵۰ فروند در ایرلاین‌های ایران ایر، ماهان، ارتش جمهوری اسلامی ایران، ساها و فارس ایر قشم که از این تعداد تنها ۵ فروند فعال است. یک فروند تحت مالکیت ایران ایر(ترابری)، ۱ فروند در ساها(ترابری)، ۲ فروند در فارس ایر قشم(ترابری) و تنها ۷۴۷ مسافربری فعال در ایران تحت مالکیت ایرلاین ماهان در حال خدمات‌دهی است.
پ.ن¹*: پس از ۵۴ سال افتخار آفرینی ملکه آسمان ها برای کمپانی بوئینگ، سرانجام آخرین فروند این هواپیما در تاریخ ۳۱ ژانویه ۲۰۲۳ از آشیانه بوئینگ خارج و تحویل ایرلاین اطلس ایر ایالات متحده آمریکا شد. برای اطلاعات بیشتر درباره این هواپیما و مراسم تحویل آن، می‌توانید به گزارش اختصاصی SAMCHUI از “مراسم تحویل آخرین بوئینگ۷۴۷” مراجعه کنید.
پ.ن²*: رجوع شود به سایت Planespotters.net.
در جدول پایین نیز مشخصات کامل بوئینگ ۷۴۷ را مشاهده می‌کنید:
سری های بوئینگ ۷۴۷
-
۷۴۷-۱۰۰
-
۷۴۷-۱۰۰SR*¹
-
۷۴۷-۱۰۰B
از این سری، تنها ۹ فروند تولید شد که یک فروند به سفارش ایران ایر و ۸ فروند دیگر به سفارش شرکت هواپیمایی سئودی عربیا ساخته شدند.
-
²*۷۴۷SP
سری SP، یکی از معروف‌ترین سری‌های ۷۴۷ در جهان و بویژه در ایران است. از ۴۵ فروند هواپیمای ساخته شده از این سری، مجموعا ۴ فروند به ایران ایر فروخته شد. رکورد آخرین بکارگیرنده این سری در جهان نیز در دست ایران ایر است. آخرین هواپیمای این سری به رجیستری EP-IAC در تاریخ ۲۲ خرداد ۱۳۹۵ آخرین پرواز خود را از کوالالامپور به مقصد فرودگاه امام خمینی تهران انجام داد تا با انجام دادن این پرواز، رکورد آخرین پرواز ۷۴۷SP در جهان را به نام ایران ایر به ثبت رسانده و برگ زرین دیگری بر تاریخچه باشکوه ایران ایر بیفزاید. جهت آشنایی بیشتر با این هواپیما، به مقاله “معرفی بوئینگ ۷۴۷ بازنشسته هما EP-IAC” مراجعه کنید.
-
۷۴۷-۲۰۰
-
۷۴۷-۳۰۰
-
۷۴۷-۴۰۰
این سری بوئینگ ۷۴۷، بیش‌ترین میزان تغییرات را نسبت به سری‌های دیگر دارد. از ویژگی‌های بارز آن می‌توان به وینگلت اختصاصی آن، بهینه‌سازی مصرف سوخت پیشرانه‌ها و Glass Cockpit اشاره کرد. تنها ۷۴۷ مسافربری فعال در ایران و در ایرلاین ماهان از این سری است.
-
۷۴۷-۸
این سری، آخرین سری ۷۴۷ و سومین نسل آن محسوب می‌شود. آخرین فروند تولید شده از بوئینگ ۷۴۷ که در بالا به آن پرداختیم از همین سری است.
پ.ن¹*:”SR” is abbreviation of “Short Range”
پ.ن²*:”SP” is abbreviation of “Special Performance”
در این مقاله با بوئینگ ۷۴۷، تاریخچه، مشخصات و سری‌های آن بطورکامل آشنا شدیم. می‌توانید جهت آشنایی با سایر تایپ‌های بوئینگ و ایرباس، به مقالات بعدی ما مراجعه فرمایید. سپاس از اینکه همراه ما بودید.
