۴ گاز گلخانه ای از عوامل تغییر اقلیم
امروزه جهان با بحران های زیادی مواجه شده است که هر سال به شدت وخامت این بحران ها افزوده می شود. یکی از این بحران های مهم محیط زیستی در قرن اخیر، مسئله تولید گازهای گلخانه ای است که به تبع آن دمای هوای کره زمین زیاد شده و باعث ایجاد تغییرات اقلیمی شدید و مخرب شده؛ که اکنون یک تهدیدی بزرگ برای حیات بر روی کره زمین تبدیل شده است.پیرو مذاکرات در مورد این مسئله بحرانی، جامعه جهانی با نگرانی بسیار طی نشستی به نام «گلاسکو»دور هم جمع شدند.
انتشار جهانی گازهای گلخانه ای باعث تغييرات آب و هوايی شده و چنانچه بررسی های جهانی نشان می دهد در ۲ دهه اخير ميانگين دمای زمين ۱ درجه سانتی گراد افزايش يافته است. اين تغييرات باعث دگرگونی هايی در شرايط آب و هوايی كشورها شده است، از آن جمله می توان به بروز حوادث غير مترقبه ای مثل بروز سيل، طوفان های شن و ماسه، آب شدن يخهای قطبی ، خشكسالی و سرما زدگی در بسياری از كشورها نام برد.
تغيير ات آب وهوايی احتمالا تاثيرات وسيعی بر روی سلامتی بشر و كاهش طول عمر انسان دارد . يكی ديگر از اثرات گرمايش زمين كه می تواند تاثير ناگواری داشته باشد افزايش نياز آبی گياهان است كه اين پديده مورد بررسی قرار گرفته است.
اثر گلخانه ای عبارت است از گرم شدن زمين به دليل حضور گازهای گلخانه ای. گازهای گلخانه ای به طور معمول زمين را احاطه كرده و آن را در حدود ۳۳ درجه سانتی گراد گرم تر از آنچه كه بدون اين گازها در جو بوده نگه می دارند به اين اثر “اثر گلخانه ای” گفته می تا شود طی قرن گذشته دمای زمين در حدود ۰/۵ درجه سانتي گراد افزايش يافته و دانشمندان معتقدند كه اين به دليل افزايش تراكم گازهای گلخانه ای اصلی: دی اكسيد كربن، متان، منو اكسيد نيتروژن و فلورو كربن ها است مردم اين تغييرات آب و هوايی طی قرن اخير را شروع گرم شدن جهان می نامند .
گازهای گلخانه ای :
۱_کربن دی اکسید : دی اكسيدكربن(CO2) يك گازبی رنگ ، بی بو و غير قابل اشتعال است و ثابت ترين گاز گلخانه ای در جو زمين می باشد . اين گاز در اتمسفر با فرآيند فتوسنتز باز يافت می شود كه زندگی بشر را ممكن میسازد فتوسنتز عملياتی است كه درختان سبز و ساير ارگانيسم ها انجام می دهند و انرژی نورانی را به انرژی شيميايی تبديل می كنند.
۲_ متان :
متان يك گاز گلخانه ای اشتعال زا، بی بو و بيرنگ است. اين گاز با فرسايش گياهان و هنگامی كه هوا خيلی كم است تشكيل می شود. به اين گازمعمولاً گاز مرداب می گويند زيرا حجم آن اطراف آب و مرداب ها زياد است از سال ۱۷۵۰، مقدار گاز متان دو برابر شده است و مي تواند تا ۲۰۵۰ بار ديگر دو برابر شود.
۳_مونوکسید نیتروژن :
مونوكسيد نيتروژن يكی ديگر از گازهای گلخانه ای بی رنگ است و بوی شيرينی دارد. كاربرد اوليه اين گاز در تسكين درد است و به دليل اين خصوصيت به گاز خنده آور معروف است. اين گاز به طور طبيعی از اقيانوس ها و باكتری موجود در خاك آزاد می شود گاز مونوكسيد نيتروژن از سال۱۷۵۰ ،۱۵درصد افزایش یافته است . سالانه ما ۱۳-۷ ميليون تن از اين گاز را با استفاده كردن از كودهای نيتروژنی، دفع فاضلاب حيوانی و انسانی، كارخانه های باز يافت، اگزوز اتومبيل و منابع ديگر كه هنوز شناخته نشده اند توليد می كنيم.
۴_فلوروکربن ها :
فلوروكربن ها يك عنوان كلی برای هر گروه از تركيبات ارگانيك است كه حاوی كربن و فلوئور باشد .يكی ديگر از گازهای گلخانه ای است.بسياری از اين تركيبات، مثل كلرو فلوئور كربن (CFC) ميتوانند به راحتی از گاز به مايع و برعكس تبديل شوند. به این دلیل CFC می توانند در قوطی های ايروسل، يخچالها و سيستمهای تهويه مطبوع مورد استفاده قرار گيرند. مطالعات صورت دهه گرفته در ۱۹۷۰ نشان داد كه وقتی CFC ها وارد جو می شوند، مولكولهای لايه اوزون را تجزيه می كنند. از آن زمان استفاده از CFC ها به شدت كاهش يافته و توليد آنها در ايالات متحده ممنوع شده است جايگزين CFC ها هيدروفلورو كربن ها(HFC) هستند.
HFC ها به مولكول اوزون آسيب نمی رسانند، اما آنها نيز گرما را در جو نگه می دارند و به صورت گاز گلخانه ای در گرم شدن زمين موثرند. HFC ها در يخچالها و سيستمهای تهويه مطبوع به كار می روند روش كاهش ميزان اين گاز اينست كه در هر دوی اين وسـائل مطمئن باشيم كه ماده خنك كننده بازيافت می شود و همچنين نشتی در سيستم وجود نداشته باشد. ذكر اين نكته ضروری است قبل از دور ريختن اين وسائل ماده خنك كننده را حتماً بايد بازيافت كرد.
در نتیجه باید گفت :
اگر مردم به توليد چنين گاز هايی با سرعت فزاينده ادامه دهند، نتايج نا مطلوبی بر طبيعت خواهد گذاشت، مثل سيل های شديد و خشكسالی ، افزايش بی رويه رشد حشرات، بالا آمدن سطح آب درياها و غيره اين تغييرات در محيط به احتمال زياد تأثيرات منفی بر روی جامعه خواهد گذاشت همچون سلامتی كمتر و كاهش رشد اقتصادی..