در دهه‌های اخیر، حوادث مربوط به تغییر اقلیم بیشتر در مرکز توجه قرار گرفته است. این پدیده به دلیل اهمیت بسیاری که برای محیط زیست و زندگی انسان‌ها دارد، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در این مقاله به تشریح تغییر اقلیم، علل آن و تأثیرات آن بر جوامع مختلف می‌پردازیم.
تغییر اقلیم چیست و به چه علت رخ میدهد؟
امروزه با توجه به اینکه بحران تغییر اقلیم زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده باید ابعاد مختلف تاثیر بحران تغییر اقلیم، شناسایی شود و اهمیت موضوع تغییر اقلیم مورد تاکید قرار گیرد و آغازی برای انجام فعالیت های آگاهی رسانی جهت کاهش ردپای کربن هر یک از افراد جامعه باشد.
تغییر اقلیم چیست؟
تغییر اقلیم به تغییر جهت دار افزایشی و یا کاهشی در میانگین عناصر اقلیمی در یک دوره ی طولانی بیش از ۳۰ سال گفته میشود. (سازمان هواشناسی جهانی)، امروزه چالش هایی به واسطه تغییر اقلیم، به اکوسیستم های طبیعی و انسانی تحمیل می شود. از این رو این مناطق با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می کنند.
تغییر سطح دریا، طوفان ها، آتش سوزی های طبیعی، سیل، خشکسالی و جابجایی توده های جمعیتی از جمله تبعات تغییر اقلیم در دنیا است.
ابعاد اصلی تغییر اقلیم چیست؟
۴ بعد اصلی تغییر اقلیم که زندگی بشر را تغییر داده است توسط IPCC شناسایی شده که به شرح ذیل می باشد:
- امواج گرمایی: در اثر پدیده تغییر اقلیم احتمال رخداد امواج گرمایی در اکثر مناطق زمین افزایش یافته است.
- بارش های سنگین: موارد گزارش شده از وقوع بارش های سنگین در بسیاری از مناطق افزایش یافته است که باعث تخریب زیرساخت های فیزیکی شده و مقدار و کیفیت آب را تحت تاثیر قرار می دهد.
- خشکسالی: دلایل و شواهد کافی وجود دارد که بسیاری از مناطق جهان تحت تاثیر خشکسالی ناشی از پدیده تغییر اقلیم قرار گرفته اند. پدیده خشکسالی، منابع غذایی، آب، انرژی و سلامت را در این مناطق تحت تاثیر قرار داده است.
- فعالیت تند بادهای گرمسیری: شواهد حاکی از افزایش این پدیده در جهان است. بطور کلی، تغییر اقلیم هم می تواند باعث تشدید ریسک فجایع موجود شود و هم پتانسیل وقوع مخاطرات جدید را افزایش دهد. در بسیاری موارد، چنین تغییراتی تدریجی بوجود می آیند که اصطلاح فاجعه را نمی توان برای آن ها بکار برد ولی این تغییرات می توانند منشا فجایع دیگری باشند.
*برای مثال: تغییر در پهنه های اکوسیستمی می تواند هیدرولوژی منطقه ای و محلی را تغییر دهد که خود میتواند عامل گسترش عوامل بیماری زا و تهدید سلامت عمومی، تشدید تقاضای انرژی برای سیستم های گرمایشی و سرمایشی باشد. در نتیجه تحت تاثیر پدیده تغییر اقلیم رویدادهای شدید و فاجعه بار در اکوسیستم های طبیعی و انسانی بوجود می آیند.
این رویدادها معمولا با تغییرات تدریجی در بخش هایی از محیط زیست همراه هستند و دائمأ در حال تحول می باشند. در چنین شرایطی، مدیران و برنامه ریزان در سطح ملی و محلی باید برای پاسخگویی نسبت به این احتمالات آمادگی داشته باشند و بجای تمرکز روی شدت یا نوع نشان زدها مثل خشکسالی، سیل و… باید پیچیدگی ها و عدم قطعیت های مربوط به پدیده تغییر اقلیم را ملاک مدیریت قرار دهند.
امروزه مدیریت فجایع اقلیمی به سمت رویکرد نوینی که مربوط به اقدامات بشر دوستانه و بازسازی اقتصادی بوده، تغییر کرده است. تمرکز دیدگاه جدید بیشتر روی ارزیابی ریسک، ظرفیت سازی نهادی، سرمایه گذاری روی کاهش ریسک، آمادگی و واکنش اضطراری، تأمین مالی ریسک فجایع با هدف افزایش تاب آوری است.
-تاب آوری نسبت به فجایع، مبتنی بر این فرض است که تمام ابعاد و زیر سیستم های یک جامعه شامل (زیرساخت های فیزیکی، سلامت اجتماعی-اقتصادی، سلامت و آموزش شهروندان، و محیط زیست طبیعی) اهمیت دارند.برای اینکه یک جامعه سیستم قدرتمندی داشته باشد،باید اعضای جامعه بطور هماهنگ با هم کار کنند. چنین وابستگی های درونی بین آنها باعث می شود که طی وقوع یک رویداد فاجعه بار، جامعه تاب آوری بهتری داشته باشند. از این رو، درجامعه باید شبکه ای از مردم و حکومت به وجود آید. بطوریکه این شبکه به شکل یک سیستم پویا و پیچیده عمل کند. چنین شبکه ای میتواند سیاست های ایجاد تاب آوری را از طریق ترکیب تلاش و مسئولیت پذیری، بسط داده و اجرایی کند.
سه مرحله اصلی برای مدیریت تاب آوری و گسترش استراتژی های فعال در رابطه با پدیده تغییر اقلیم شامل ارزیابی توان اکوسیستم برای انطباق با تغییرات پیش بینی شده در اثر تغییر اقلیم، تعیین آسیب پذیرترین بخش ها در سطح اکوسیستم (شامل مردم، مکان ها و زیرساخت ها) و مشخص کردن مخاطرات مرتبط با تغییراقلیم در اکوسیستم ها است.
امیدوارم دانستن این مفاهیم آغازی برای انجام فعالیت های آگاهی رسانی جهت کاهش ردپای کربن هر یک از افراد جامعه باشد و برای درک بیشتر اثرات تغییر اقلیم را حتما بخوانید.
تغییر اقلیم به چه صورت بر روی جامعه جانوران تاثیر می گذارد؟
بجز ما انسان ها حتی جانوران هم در خطر تغییرات اقلیمی هستند. به قدری این تهدیدات جدی هستند که دانشمندان و علاقه مندان به محیط زیست از نابودی بعضی از گونه های جانوری در سال های آینده خبر دادند. با رفتن به سایت اثرات تغییر اقلیم بر حیات وحش از این خطرات اگاه شوید و در حفظ و نجات جان این گونه های در خطر بکوشید و رفتار های غلط خود را درست کنید.
آیا تغییر اقلیم بر روی سلامت انسان تاثیر می گذارد؟
جواب بله است این تغییرات از زمانی که هوا تغییر میکند شروع می شود و ممکن است به شکل بیماری های تنفسی به سراغ ما بیایند و حتی تغییرات اقلیمی بجز ما بر روی جانورانی که غذای ما هستند هم تاثیر می گذارد و باعث اختلال در تغذیه ما می شود. این ها تنها نکاتی کوچک از آثار تغییر اقلیم بر روی سلامت انسان می باشد.
تنوع ژنتیکی و تغییر اقلیم به چه معناست؟
این داستان جالب از آغاز بشریت شروع شد. منظورم انقراض یک گونه جانوری است این یک پدیده طبیعی است اما وقتی مشکل ساز میشود که از حد خود در یک بازه زمانی مشخص فراتر می‌رود یعنی اگر به عنوان مثال: در یک سال یک گونه منقرض بشود مشکلی نیست و می‌گوییم این یک اتفاق طبیعی است اما اگر این عدد بیشتر شود آنوقت باید به فکر چاره باشیم که چه کنیم و چگونه از این اتفاق تلخ جلوگیری کنیم تنوع ژنتیکی هم یکی از عواملی است که وقتی تغییرات اقلیمی رخ میدهد میتواند تاثیر گذار باشد. این دو کلمه تنوع ژنتیکی و تغییرات اقلیمی میتواند در کنار هم خطرناک باشند.
آثار تغییر اقلیم بر روی تنوع زیستی چیست؟
در مطلب بالا یاد گرفتیم که تنوع زیستی چیست اما در این مطلب کوتاه می‌خوانیم که اثر تغییر اقلیم بر روی تنوع زیستی چیست نمونه این ساده از این مسئله این است که زمین هر روز رو به گرما می رود و این گرما سبب آب شدن یخ های قطبی و در نتیجه گرمایش جهانی میشود حالا به این موضوع فکر کنید که موجوداتی مانند پنگوئن ها و خرس های قطبی در سال های دور جه بر سرشان می آید آیا می‌توانند باز هم به زندگی خود ادامه دهند این تنها مثال کوچکی از اثر تغییر اقلیم بر روی تنوع زیستی بود.
هنگامى كه آخرين ماهى دريا صيد و آخرين درخت قطع و آخرين قطره آب آلوده و آخرين ذرات هوا مسموم شد، آنگاه متوجه خواهید شد كه پول خوردنى نيست.
منبع : در این راستا کتابی را به شما معرفی می کنم به نام تفکر تاب آوری که می تواند اطلاعات و دانش شما رو نسبت به مطالب گفته شده تکمیل کند.
One Response
مطالب خیلی مفید بودند، به نظرم با توجه به وضعیت اقلیم الان، مطالعه ی این مطلب برای همه واجبه