در این مجموعه مقالات ما قرار است به مجموعه اختلالاتی بپردازیم که الگو های با دوام اختلالات در خودآگاهی، شیوه های برقراری ارتباط با دیگران، و صفات شخصیت فرد را شامل میشود؛ و اولین سری آن ها هم اختلالات شخصیت گروه الف خواهد بود.
صفت شخصیت الگوی با دوام درک محیط و دیگران، برقراری ارتباط با آن ها، و فکر کردن به آن هاست؛ الگویی که اکثر تعامل ها و تجربه های فرد را مشخص میکند.
اختلال شخصیت الگوی ریشه دار برقراری ارتباط با دیگران، موقعیت ها و رویداد ها با الگوی انعطاف ناپذیر و ناسازگارانه تجربه و رفتار درونی است که به نوجوانی یا اوایل بزرگسالی برمیگردد.
اختلال شخصیت که با تعریف کلی اختلال روانی تناسب دارد، به طور چشم گیری از فرهنگ فرد منحرف میشود و به ناراحتی و اختلال می انجامد.
ما در این مقاله به اختلالات شخصیت گروه الف میپردازیم و در مقالات بعدی از این سری به اختلالات شخصیت گروه ((ب)) و ((ج)) میپردازیم؛ پس با ما همراه باشید.
میتونید مقالات بیشتر و متنوع تری هم در کارجویا مطالعه کنید، برای این کار کافیست به بخش دسته ها بروید و از بین آن ها دسته مورد علاقه خود را انتخاب کنید و مقالات مرتبط با آن را بخوانید.
فهرست
- اختلالات شخصیت گروه الف
- اختلال شخصیت پارانوئید
- اختلال شخصیت اسکیزئید
- اختلال شخصیت اسکیزوتایپی
- جمع بندی
اختلالات شخصیت گروه الف
اختلالات شخصیت گروه الف، اختلالاتی را شامل میشود که با رفتار عجیب و غریب مشخص میشوند. به عبارت دیگر، افراد مبتلا به این اختلالات، ویژگی هایی را نشان میدهند که ممکن است باعث شوند دیگران آن ها را قدری عجیب و غریب، غیر عادی، یا نا متعارف برداشت کنند.
اختلال شخصیت پارانوئید
اولین اختلال از سری اختلالات شخصیت گروه الف، اختلال شخصیت پارانوئید است.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید بیش از حد به دیگران مظنون اند و همیشه مراقب خطر یا آسیب بالقوه هستند. نظر آن ها درباره دنیا بسیار محدود است، از این نظر که همواره به دنبال تایید انتظارات خود در این باره هستند که دیگران از آن ها سوء استفاده خواهند کرد که این مسئله باعث میشود که حتی به دوستان و همکاران نزدیک خود اصلا اعتماد نکنند.
امکان دارد آن ها حتی در غیاب هر گونه دلیل اثبات کننده، همسر خود را به بی وفایی متهم کنند. مثلا ممکن است یک شماره ناشناس رو که روی گوشی همسرشون است و ممکن است اشتباهی زنگ زده باشد، دلیلی برای رابطه خارج از زناشویی بدانند. آن ها نمیتوانند اشتباهات خود را قبول کنند و در عوض، سرزنش را به دیگران فرافکنی میکنند.
اگر دیگران از آن ها انتقاد کنند، متخاصم میشوند. آن ها همچنین آمادگی این را دارند اظهار نظر بی غرضانه و وقایع جزیی را به صورتی که معنی تهدید کننده نهفته دارد، سوءتعبیر کنند. امکان دارد که آن ها بر اساس توهین واقعی یا خیالی فردی دیگر، سال ها کینه ی او را به دل بگیرند.
گرچه این افراد ممکن است در برخی مشاغلی که نیاز به گوش زنگی زیاد دارد نسبتا موفق باشند، ولی زندگی هیجانی آنها منزوی و محدود است.
مقداری تفکر و رفتار پارانوئیدی ممکن است در برخی موقعیت ها مناسب باشد، نظیر جو سیاسی خطرناک که در آن، افراد باید برای زنده همواره مراقب باشند؛ ولی افراد مبتلا به اختلال پارانوئید به شیوه ای فکر و رفتار میکنند که مربوط به محیط اطراف آن ها نیست.
بزرگ ترین مشکل در رابطه با این افراد امتناع آن ها از دریافت درمان است، زیرا از ماهیت مشکل خود آگاه نیستند و معتقد هستند که هیچ مشکلی ندارند و تمام شک هایی که دارند به جا و درست هست. در مواقع نادری که این افراد درخواست درمان میکنند، انعطاف ناپذیری و حالت دفاعی آن ها به متخصص بالینی اجازه نمیدهد پیشرفت کرده و در جهت هر نوع تغییر با دوام کار کنند.
اختلال شخصیت اسکیزوئید
دومین اختلال از سری اختلالات شخصیت گروه الف، اختلال شخصیت اسکیزوئید است.
بی تفاوتی به رفتار اجتماعی و جنسی، به علاوه دامنه بسیار محدود تجربه و ابراز هیجان، اختلال شخصیت اسکیزوئید را توصیف میکنند. افراد مبتلا به این اختلال ترجیح میدهند به جای بودن با دیگران، در عالم تنهایی خودشان باشند و اینطور به نظر میرسد که این افراد فاقد هر گونه میل به پذیرش یا محبت، حتی از طرف خانواده خود هستند. آمیختگی جنسی برای این افراد جذابیت کمی دارد.
دیگران معمولا آن ها را به صورت افرادی سرد، خود دار، کناره گیر، و انزوا طلب توصیف میکنند. با این حال، افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید از احساسات و افکار دیگران آگاه نیستند و معمولا نسبت به آن ها بی تفاوت هستند.
افراد مبتلا به این اختلال در طول زندگی خود به دنبال مشاغلی هستند که کمترین تعامل اجتماعی را با افراد و محیط پیرامون خود داشته باشند. آن ها معمولا به سمت مشاغلی کشیده میشوند که در تمام ساعت کاری خود تنها هستند، مثل مشاغل که دارای قابلیت دورکاری هستند یا مشاغلی که کل ساعت کاری رو در یک اتاق تنها هستند.
این افراد به ندرت ازدواج میکنند، و ترجیح میدهند زندگی تنها (احتمالا در یک اتاق) داشته باشند. این افراد به هیچ وجه با همسایگان خود هیچگونه معاشرت و ارتباطی برقرار نمیکنند و از هرگونه رفت و آمدی با آن ها دوری میکنند. این افراد معمولا مزاحمتی برای دیگران ایجاد نمیکنند و مایه ناراحتی و ایجاد کننده خطر برای دیگران نمیشوند. با این حال، انزوای خود خواسته و محدودیت هیجانی آن ها، برای عملکرد اجتماعی شان ناسازگارانه است.
اختلال شخصیت اسکیزوتایپی
سومین اختلال از سری اختلالات شخصیت گروه الف، اختلال شخصیت اسکیزوتایپی است.
سردرگمی ها و تحریف ها در خود پنداره اساسی فرد، ویژگی اصلی اختلال شخصیت اسکیزوتایپی است. این گونه افراد فاقد خود فرمانی یا انگیزش هستند و معیار های روشنی ندارند تا رفتار خود را در برابر آن ارزیابی کنند.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی نه تنها در درک خودپنداره و انگیزش خود، بلکه در شناختن انگیزه ها و رفتار های دیگران نیز مشکل دارند. آن ها سردرگمی را که درباره خودشان و دیگران احساس میکنند، به بی اعتمادی نسبت میدهند، که این مسئله باعث میشود در برقراری ارتباط های نزدیک مشکل داشته باشند.
انزوای اجتماعی، غرابت، ارتباط عجیب و غریب، و سازگاری اجتماعی ضعیف که با اختلال شخصیت اسکیزوتایپی همراه اند، آن را در طیف اسکیزوفرنی (در این بیماری افراد دچار توهم های شنیداری و دیداری میشوند) قرار میدهد.
بر طبق این دیدگاه، نشانه های اختلال شخصیت اسکیزوتایپی بیانگر نوع نهفته اسکیزوفرنی است؛ به عبارت دیگر افراد مبتلا به نشانه های اسکیزوتایپی، اگر در معرض شرایط زندگی دشوار قرار بگیرند که توانایی آن ها را برای حفظ کردن ارتباط با واقعیت به چالش بطلبند، در برابر دچار شدن به بیماری اسکیزوفرنی آسیب پذیرند.
درمان افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی شبیه به مداخله هایی است که متخصصان بالینی عموما برای درمان اسکیزوفرنی استفاده میکنند. به بیان دقیق تر، دارو هایی که بر دوپامین تاثیر میگذارند، بسیار موثر هستند و میتوانند به بطرف کردن نقایص شانختی در حافظه و عملکرد اجرایی کمک کنند.
جمع بندی
ما در این مقاله راجب اختلالا شخصیتی گروه الف صحبت کردیم و توضیح دادیم که افراد مبتلا به این اختلالات معمولا رفتار هایی از خود نشان میدهند که به نظر دیگران عجیب و غریب به نظر میرسند. اختلالات این گروه شامل پارانوئید، اسکیزوئید، اسکیزوتایپی هستند. افرادی که این اختلالات رو دارند معمولا رفتار هایی از قبیل شکاکی بیش از حد به دیگران، انزوا طلبی و دوری جویی بیش از حد از دیگران و تمایل به تنهایی، و سردرگمی در درک خود پنداره و انگیزش خود و همچنین سردگمی در شناختن علل انگیزه ها و رفتار های دیگران دارند.
نظرات خود را در رابطه با این مقاله با ما در بخش نظرات در میان بگذارید.
برای مشاهده مقالات بیشتر به لینک های زیر مراجعه کنید:
خاستگاه تاریخی روانشناسی (قسمت ۱)
خاستگاه های تاریخی در روانشناسی (قسمت ۲)
رویکرد های روانشناسی _ ۵ رویکرد روانشناسی
۴ تا از روش های پژوهش در روانشناسی